İstanbul Boğazı en tehlikeli ve önemli su yollarından bir tanesi. Bu, Türkiye çapında değil bütün dünya üzerindeki tehlikeli su yollarından bir tanesi. Artan trafik hacmi, siyasal gelişmeler, şehir nüfusunun artması bu tehlike ve önemi arttırmakta. İstanbul ve Çanakkale Boğazlarına yeni geçiş kuralları getirilmesi ile bu risk yönetileceki.
Boğazlar konumu ve tarihi gereği çok büyük öneme sahip. Bilindiği üzere geçtiğimiz günlerde Vitaspirit kazası ile gündemimize girmişti. Bu gibi olumsuzlukları önlemek ve etkin çözüm elde edebilmek için Türk boğazlarına 8 yeni kural getirildi. Bu değişikliklerle birlikte köprü ayaklarına 100 metreden fazla yaklaşılamayacak.
[AdSense-A]
Gelen diğer bir değişiklik ise yük olarak askeri gemi taşıyan ticari gemilerin de askeri gemi olarak tanımlanacak olması. Bu tanım değişikliğini aslına bakılacak olursa çok önemli ve ciddi bir değişiklik olarak görüyoruz. Montrö Boğazlar Sözleşmesi gereği geçiş yapacak askeri gemiler üzerinde çok fazla söz sahibiyiz ve oldukça fazla standart var. Geçtiğimiz yıllarda Rusya, Çin’e bir uçak gemisi satmak istemişti ancak; İstanbul Boğazından geçişi Montrö gereği sıkıntılı bir haldeydi. Yazışmalarla geminin askeri amaçlı değil, kumarhane olarak kullanılacağı belirtilmişti. Gemi de ana makinesi olmadan yedekli şekilde geçişini tamamlamıştı. Daha sonra Çin bu ana makinesi olmayan ve turistik amaçlı kullanılacağı söylenen gemiyi bakımdan geçirerek yürür hale getirmiş ve uçak gemisi olarak kullanacağı söylenmişti. Bu tanım değişikliği bu gibi ciddi konularda oldukça dikkat çekici hal alacaktır. Yetişen gemi ise geçişini GTH( VTS ) onayı ve talimatı ile yapabilecek.
[AdSense-B]
Gemi kaptanının planı beklenmeyecek
Karaya oturan gemiler içinse kaptan planı beklenmeden sörveyler gönderilecek ve yardım edilecek. Karaya oturan gemi, kendi çabaları ile kurtulmaya çalışır, başarılı olamazsa yardım alarak oturduğu yerden çıkartılırdı. Türk Boğazları için bu durum artık söz konusu olmayacak. Boğazlardaki 6 saatlik ve Marmaradaki 48 saatlik bekleme uygulamasından vazgeçildi. Böylelikle zaman kayıplarının ve olası başka kazaların önüne geçilecek adım atılmış oldu. Eğer gemi karaya oturmuş ise Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ekipleri kılavuz kaptan, su altı sörveyleri, dalgıçları ve balık adamlardan oluşan uzman bir ekiple inceleme yaparak rapor oluşturacak. Gemi kaptanının talebi olmadan da kurtarma hizmeti olay bölgesine gönderilecek.
Geçişlerde uygulanacak olan sıralamalarda da bir takım değişiklikler mevcut. Örneğin daha öncesinde 250 mt uzunluğunda olan tanker geçiş sınırı artık 200 metre olarak güncellenmiş durumda. Yani artık 200 metre ve üzerindeki gemiler gündüz geçiş yapabilecek. Bununla birlikte gemi trafik hizmetlerinin belirleyeceği hız ve sırada geçişlerini yapacaklar. Planlamalar ise büyük gemilerin Nara ve Kilitbahir dönüşünde karşılaştırılmayacak şekilde yapılacak.
[AdSense-C]
Yapılan değişiklikler bunlarla sınırlı da değil. LPG yüklü gemilerin geçişlerinde de düzenlemeler yapılmış durumda. Römorkör hizmetleri, uğraksız geçişin bozulma halleri, yetişen gemi, geçişlerine ilave tedbirler konulan gemiler, yedekli gemilerdeki uygulamalar, P&I sigorta uygulamaları, nükleer gemiler, geçiş kuralları gibi pek çok konuda değişikliğe veya eklemeler gidildi. Yapılan değişikliklerin bulunduğu PDF dosyasına ulaşmak için buradaki bağlantıya tıklayabilir ve bilgisayarınıza indirebilirsiniz.
Yapılan değişikliklerin neler getireceği, kazaların önlenmesinde ve müdahalesinde ne gibi etkileri olabileceği veya Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile ilgili ne gibi farklılıklar yaratabileceği gibi konularda aşağıdaki yorumlar bölümünden görüşlerinizi belirtebilirsiniz.