İngilizce denizciliğin olmazsa olmazlarından. Bu yazımızın konusu ise genel İngilizce ve Denizcilik İngilizcesi.
Dünya ticaretinin %80-90’lık büyük bir bölümü deniz yolu ile sağlanmakta. Ticarette kullanılan dil ise İngilizcedir. Dolayısı ile lojistiğin ve küresel ticaretin en büyük ayağı olan deniz taşımacılığında kullanılan dilin de İngilizce olması çok olağan bir durum.
Denizcilik, doğası gereği çok fazla milliyet ve kültürden insanla iç içe olduğumuz bir meslek. Bu da beraberinde iletişim problemlerini getiriyor. Farklı kültürler ve milliyetlerin bir arada olması çok değişken eğitim seviyelerini ve aksan problemleri ortaya çıkıyor. Bu gibi aksan ve eğitim farklılıkları gemiler arasında iletişim kopukluklarına sebep olduğu ve dolayısı ile can, mal ve çevre güvenliğini tehlikeye attığı için bir standart sözlük oluşturma ihtiyacı ortaya çıkmış. Bugün denizcilik eğitimi veren kurumlarda “Denizcilik İngilizcesi” adı altında alınan eğitim, aslında bu yetkinliği denizcilere kazandırmak için ortaya çıkmıştır.
Her kurumun gerçekte işlediği müfredat farklı olabilir, kimisi eğitimlerinde genel İngilizce, İngilizce çeviri konuları işlerken, kimisi IMO Resolution a.918(22) içerisinde yer alan kalıpları kullanırlar. Bu önerge, karşımıza SMCP’yi yani Standard Maritime Communication Phrases’i getiriyor.
Gemi içi, gemi-gemi, gemi-kara veya tam tersi seyir ve emniyet konuşmaları karışıklığa ve hataya sebep olmayacak şekilde keskin, basit ve anlaşılır olmalıdır. Bu sebeple konuşulan dilin standardize edilmesi gerekti. MSC (Maritime Safety Committee) 1973 yılında yapmış olduğu 27 toplantısında dil zorluklarının ortaya çıktığı, seyir amacıyla ortak bir dilin kullanılması ve bu dilin İngilizce olması kararlaştırıldı. Bu sebeple Standard Marine Navigational Vocabulary yani Standart Deniz Seyiri Sözlüğü geliştirildi ve 1977 kabul edilerek 1985 yılında değiştirildi.
1992 yılında Maritime Safety Committee yani IMO altında görev yapan Deniz Emniyeti Komitesi, 60. toplantısında modern denizciliği ve tüm büyük emniyetle ilgili sözlü iletişimi de kapsayacak değişen durumları da hesaba katacak şekilde Seyir Emniyeti alt-komitesine daha kapsayıcı, standartize edilmiş emniyet dili oluşturulması talimatını verdi. Taslağın denemeleri ve final değerlendirmenin ardından 2001 yılında Resolution A.918(22) olarak kabul edildi.
Denizcilik İngilizcesinin yanında genel İngilizcemizin de çok iyi olması tabii ki şart. Liman operasyonları, MARPOL, SOLAS, COLREG gibi kanun ve yönetmelikleri anlayabilmemiz için genel İngilizcemizin konuşma, okuma ve yazma düzeylerinin iyi olması gerekiyor. Operasyon esnasında Loading Master ile anlaşamamanız ciddi tehlike oluşturabilir. Aynı şekilde acente yazışmalarındaki yanlış anlaşılmalar gecikmelere ve dolayısı ile maddi kayıplara sebebiyet verebilir. SMCP veya Res. A.918(22)’yi iyi ezberlemeniz gemi için yeterli olmayacaktır. Ayrıca genel İngilizcenizin iyi olması SMCP’yi anlamanıza ve daha iyi kullanmanıza faydalı olacaktır. Birbirlerinin alternatifleri değiller.
Bu kısa tarih ve genel bilgilendirmesinin ardından SMCP’nin örneklerinden biraz bahsedelim.
SMCP belirttiğimiz gibi genel İngilizceye yalın bir hal getirir. Örneğin karşıdaki kişinin telsizde beklemesini istiyorsanız “Could you please wait me on radio?” gibi süslü ve karmaşık şekilde söylememelisiniz. Geminin veya kara istasyonunun sizi bir süre beklemesini istiyorsanız “Stand by on VHF channel 16” diyerek kısa ve net bir şekilde niyetinizi belirtmiş olursunuz. İlk cümle uzun, hangi cihazda, hangi kanalda veya frekansta olduğu belli olmayan, karşıdan bir cevap bekleyecek, konuşmayı gereksiz uzatacak şekildedir. Ancak, ikinci cümle net bir şekilde karşıdaki kişiye VHF kanal 16’da beklemesini söylemektedir.
Denizcilik İngilizcesinin kaynağı SMCP sadece cümle kalıplarından oluşmamaktadır. Oluşabilecek pek çok durum için kalıp oluşturulmuşsa da karşılaşabileceğimiz her durum için bir kalıp oluşturmak mümkün değil.
SMCP aynı zamanda telaffuz için de bir rehber oluşturmaktadır. Örneğin gemimizin çağrı işaretini söyleyeceğimiz zaman, harf ve rakamları fonetik alfabeye göre kodlamamız gerekir. “TCAF” kodunu iletmek için doğrudan “Tango, Charlie, Alfa, Foxtrot” demek yanlıştır. Kodlamada vurgular öne çıkartılmalıdır. Tango için “TAN” vurgulu, Charlie için “Char” vurgulu, Alfa için “AL” vurgulu ve Foxtrot için “FOX” heceleri vurgulu söylenmelidir. Standart Maritime Communication Phrases, tehlike haberleşmesi, yük elleçleme, plotaj ve VTS haberleşmesi, Köprü üstü dümen ve makine komutları gibi günlük hayatta karşılaşabileceğimiz çok detaylı iletişim rehberi sunmaktadır. Okul dışında GOSS sınavlarında da SMCP içerisinden sorular gelebilmekte. SMCP’ye IMO Knowledge Center içerisinde “A.918(22)” araması yapılarak ulaşılabilir ve ücretsiz olarak indirebilirsiniz. Böylece sadece birkaç örnek verdiğimiz konuyu detaylı olarak inceleyebilirsiniz. Ayrıca İngilizce-Türkçe çeviri versiyonuna da denizcilikle ilgili yayınlar satan dükkanlardan satın alabilirsiniz.
İngilizce artık olmazsa olmaz. En azından gemiye gittiğimiz zaman fırsat buldukça İngilizce eğitim seti gibi yanımızda götüreceğimiz kaynaklar ile kendimizi geliştirmeliyiz.
Aşağıdaki yorumlar bölümünden bizlere Denizcilik İngilizcesi ve SMCP hakkındaki görüşlerinizi paylaşabilir ve diğer sosyal ağlardan bizleri takip edebilirsiniz. YouTube kanalımıza abone olarak ve videolarımızı beğenerek bizlere destek olabilirsiniz.