Sağlık her yerde olduğu gibi gemi yaşamında da oldukça önemli bir konu. Bu yazımızda gemide sağlık işleri nasıl yürür onun anlatacağız.
Gemide çalışırken çok zorlu iklim şartları ile mücadele etmek durumundayız. Yağmur, kar, soğuk, sıcak, güneş, stres gibi çok farklı etkenlere, sık sık maruz kalıyoruz. Bunun yanında gemide stoklanan meyve ve sebzelerin derin dondurucularda uzun süre kalması, yiyeceklerin besin değerlerini kaybetmesine neden olarak savunma mekanizmamızın zayıf düşmesine sebep oluyor.
Gemilerde hastalanmanın önüne nasıl geçeriz?
Öncelikli olarak kendi sağlığımıza dikkat etmemiz gerekiyor. Hastalandığınızda yerinize bakacak kimse olmadığı için istirahat etme şansınız yok denecek kadar az. Dolayısı ile gemiye gitmeden evvel yanınızda multi vitamin götürmeniz direncinizin düşmesini engelleyecektir. Almayı unuttuğunuzda endişelenmeyin geminin revirinde zaten multi vitamin bulunur. Halsiz hissettiğinizde revir ile ilgilenen zabitten isteyebilirsiniz.
Sağlık işleri sadece böyle basit rahatsızlıklardan ibaret olmayabilir. Daha komplike rahatsızlıklar veya yaralanmalar başınıza gelebilir. Böyle durumlarla mücadelenin ilk kuralı ve en basit yöntemi, yaralanmamaktır. Yani iş güvenliğine önem vermeli, risk assesment ve ilgili diğer checklist’leri doldurarak işe başlamalı, PPE (kişisel koruyucu ekipmanlar) uygun şekilde giyilerek işe başlanmalıdır.
Kaza oluştuktan sonra ilk yardım gemi personeli tarafından yapılır. Bu ilk yardım genellikle ikinci zabit (üçüncü kaptan) tarafından yapılır. Yaranın durumu, zabitin tecrübesi gibi etmenlerle bu yardım birinci zabit (ikinci kaptan) tarafından da yapılabilir. İlk yardımın ardından personelin iyileşmesi için gerekli tedavi gemide uygulanarak iyileşme sağlanmaya çalışılır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Denizcilik Örgütü (IMO) gemilerde oluşabilecek her türlü sağlık problemi için önceden belirlenmiş ilaç ve ekipman (neşter, iğne vb.) bulundurulmasını zorunlu kılar. En yakın limana gidene kadar veya profesyonel yardım gelene kadar bu sayısı ve isimleri tek tek belirlenmiş ilaç ve ekipmanlarla, bu işin eğitimini almış zabitlerce tedavi sürdürülür.
Peki üstesinden gelinemiyorsa?
Her yaralanma ve rahatsızlığın üstesinden gelinecek diye bir durum söz konusu değil. Eğer gemi bünyesinde sorun çözülemiyorsa o zaman personel hastaneye gönderilir ve tedavisi yaptırılır. Bu konuda yaşanmış bir örnek üzerinden gitmeyi daha uygun görüyorum. Konu içerisinde şirket adı, gemi adı, kişi adı gibi isimleri vermeyeceğim.
Çalışmış olduğum gemilerden bir tanesinde makine lostromosu kişisel koruyucu ekipmanlarını tam olarak kullanmadan ve ahşap bir çekiçle çalışmaya başlamış. Çekiçi vurduğu esnada bir parçası parçalanıyor ve fırlayan kıymıklardan bir tanesi makine lostromosunun gözüne saplanıyor. Revirden sorumlu zabit ben olduğumdan dolayı beni çağırdılar ve hastanın durumuna baktım. Gözüne saplanan kıymık çok ince ve gözün beyaz kısmındaydı. Anestezik göz damlası ile gözünü uyuşturduktan sonra “fluorescein eye strips” ile test yaparak kıymığı çıkartmak istedim ancak, kıymık derinde olduğundan dolayı ve kişiye zarar vermemek için çıkartamadık. Bu durumda kişiyi 5 gün sonra ilk limanımız olan Endonezyada hastaneye sevk ettik ve limana gelene kadar gözlerinin mikrop kapmaması için antibiyotik göz damlası ve ağrısının çok arttığı zamanlarda anastezik göz damlası ile tedavi ettik. Endonezyada hastanede ise hemşire el feneri ile hastanın gözüne ışık tuttu ve doktor da şırınganın iğnesi ile direkt hastanın gözünden sıyırarak kıymığı çıkarttı. Ülkelerden ülkelere göre de müdahale yöntemleri değişiyor. Amerika Birleşik Devletlerinde ise başka bir personelin eline batan metal kıymık için genel anestezi ile ameliyat masasına yatırmışlığımız var.
Yapılan bu sağlık işlemleri ve ilaç giderleri için personelden her hangi bir ücret talep edilmez. Personel düzenli kullandığı bir ilaç var ise yanında getirmelidir. Gemi revirinde çok çeşitli ilaçlar olmasına rağmen kişinin ihtiyacı olan ilaç olmayabilir. Mağdur olmamak için mutlaka takviyeli gitmelidir. Hastane ve tedavi sürecinde oluşan masraflardan şirket sorumludur. Şirketin sigorta şirketi ile yapmış olduğu anlaşmaya göre bu masraf sigortadan tazmin edilebilir. Örneğin şirketin, P&I ile yapmış olduğu sözleşmede “sağlık gideri 3000$ üzeri olursa bu masraf sigorta tarafından karşılanır” deniyorsa bu ücretin altındaki masraflar şirket tarafından, üzerindeki masraflar da sigorta şirketi tarafından karşılanır. Tabii bu durumda hasta personel mağdur duruma düşmez. Masrafı şirket yapar ve sigorta şirketinden tazmin eder.
Sizlerin de başından geçen ilginç veya zorlu sağlık problemleri varsa aşağıdaki yorumlar bölümünden bizlerle paylaşabilirsiniz.
Merhaba kaptan ben 18 yili askindir bir kamu hastanesinde yardimci saglik personeli olarak calisiyorum emekli olmak bir firsatim var EYT
deniz ve gemileri cok seviyirum yasim 43
Ben simdi bir yolcu ve yuk gemisinde yardimci saglik personeli olarak calisabilirmiyim
Hic bir engelim saglik sorunum yok bana cvp yazarsaniz sevinirim