Askerlik Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı her erkeğin yapması gereken görevlerden bir tanesi. Bu görev kanunda belirtilen haller durumunda yapılmış sayılabiliyor. Bu bedelli askerlik şeklinde de karşımıza çıkabiliyor, dövizli askerlik biçiminde de. Bu yazımızda dövizli askerlik hakkında sıkça sorulan soruları derledik.
Bu yazımız resmi bir nitelik taşımamaktadır ve güncel durum ile farklılıklar gösterebilir. İşlemlerinizde mağdur olmamak için konsolosluk yetkilileri ile iletişime geçip güncel bilgileri öğrenmenizi önemle tavsiye ediyoruz.
Dövizli Askerlik Nedir?
Dövizli askerlik, yurt dışında yaşayan vatandaşların 1095 gün yurt dışında çalıştıklarını belgelemeleri sonrasında 1000 Euro karşılığında askerlik hizmetlerini yapmış varsayılmasıdır. Ücret dönem dönem farklılıklar göstermekte ve bu yazı yayımlandığı sırada 1000 Euro olarak belirlenmiş durumda.
Bedelli Askerlik Nedir?
Bedelli askerlik ile dövizli askerlik birbirleri ile sıklıkla karıştırılmaktadır. Bedelli askerlik, nadir olarak belirli dönemlerde çıkan, bazı durumlar için kaynak oluşturma amacıyla çıkartılan ancak, devamlılığı olmayan yani tekrar çıkacağı kesin olmayan askerlik durumudur. Askerlikle yükümlü ve belirlenen şartları taşıyan kişiler ücretlerini ödedikleri zaman askerlik hizmetlerini yerine getirmiş sayılıyorlar. Dövizli askerlikte bu şekilde işlemez. Sürekli mevcuttur şartları sağlayan herkes faydalanabilir.
Dövizli Askerlikte Süreç Nasıl İşliyor?
Dövizli askerlik hizmeti denizde çalışan gemi adamları arasında da oldukça revaçta olan bir hak. Dövizli askerlik hizmetinden yararlanmak isteyen kişi yurt dışındaki konsolosluklardan bir tanesine giderek bu haktan faydalanmak istediklerini belirtiyorlar. Ancak burada dikkat edilmesi gereken konu bütün konsolosluklar bu konuda yardımcı olamıyorlar. Bulunduğunuz ülkedeki konsolosluğun bu işlemleri yapıp yapmadığını öğrenmek için konsoloslukla iletişime geçebilirsiniz veya T.C. Dışişleri Bakanlığının konsolosluklar sayfasından işlem yapmak istediğiniz konsolosluğun sayfasını kontrol edebilirsiniz.
Hangi Belgeleri Götürmek Gerekiyor?
Yaptığımız araştırmalarda genel olarak istenen belgeleri aşağıda belirttik ancak, farklı konsoloslukların ek belgeler istediklerini de kişilerden duymaktayız. Dolayısı ile mağdur duruma düşmemek için işlem yapmak istediğiniz konsolosluk ile iletişime geçip beyan etmeniz gereken belgeleri öğrenmenizde fayda var.
İlk tecil işlemleri için gerekli belgeler:
- Kontrat / iş sözleşmesi
- Türk ve çalıştığınız geminin bayrağındaki liman cüzdanlarının aslı ve ikişer adet fotokopileri
- Pasaportunuzun aslı ve fotokopileri
- Çalıştığınız gemi bayrağının endorsement’ı
- 2 adet vesikalık fotoğraf
- Hizmet belgeleri
- Gemi Regisrty sertifikasının fotokopisi
- Sizin hala görevinizde çalıştığını belirtir gemi kaptanı tarafından yazılmış, imzalanmış ve mühürlenmiş kaptan yazısı.
Bu belgelerin kopya sayısı ve farklı belgeler istenebilir.
Gemiden izine geldikten sonra ne kadar Türkiyede kalabiliriz?
Gemiden izin için ayrıldığınızda, bir takvim yılı içerisinde, 6 aydan fazla Türkiyede kalmamalısınız. Bu konuda karışıklık yaşayanlar mevcut. 1. aydan 6. aya kadar gibi bir süreden bahsetmiyoruz. Örneğin 2018-2019 yılı arasındaki her hangi 6 aylık süreçten bahsediliyor.
6 Aydan Fazla Türkiyede Kaldığımızda Ne Olacak?
Konu burada karmaşık hale geliyor. Çünkü, bulunduğunuz kanunlarda değişiklikler oluşabiliyor. Örneğin yaptığımız araştırmada, “tecil hakkınızı kaybedersiniz ve mevcut tecil tarihiniz içerisinde hizmet sürenizi tamamlarsanız, ödemeyi yapar ve dövizli askerlik hizmetinizi tamamlamış olursunuz.” şeklinde açıklamalara rastladık. Bu açıklamaların konsolosluk memurları tarafından verildiği iddia ediliyor. Farklı bir açıklama olarak “Evraklarınızın geçerlilik süresi devam ediyorsa, yapmış olduğunuz hizmetler yok sayılır ve sıfırdan tekrar başlarsınız” şeklinde tespit edebildik. Sizin durumunuza ilişkin doğru bilgiyi konsolosluklara başvuru yaparak veya askerlik şubelerine başvuru yaparak öğrenebilirsiniz.
Askerlik Tecili Aldıktan Sonra Türk Bayraklı Gemide Çalışıldığı Zaman Tecilde Sorun Oluyor mu?
Dövizli askerlik yaptığınız esnada yurda kesin dönüş ve yurt içinde çalışmamış olmanız gerekmekte. Türk bayraklı gemide çalıştığınızda SSK’nızı da şirketiniz yatıracağı için yurt içinde çalışmış sayılacaksınız. Dolayısı ile işlemlerinizde sorun teşkil edebilir. Yönetmeliğin beşinci kısım, 29. madde, 4. bendinde dövizli askerlik hizmetinde çıkarma konusu için şöyle bir tanım bulunmakta:
4) Yabancı ülkede oturma veya çalışma iznine sahip olsalar dahi meslek ve sanatlarını yurtiçinde icra edenler.
Yapmış olduğunuz hizmetin yanması büyük olasılık.
Stajyerken yapılan hizmetler geçerli oluyor mu?
Evet, dövizli askerlik hizmetinden yararlanmak istediğinizde, gemide yaptığınız iş ve rütbeniz önemli değil. Gerekli şartları taşıdığınız sürece dövizli askerlik hakkından faydalanabilirsiniz.
Bu yazımızda dövizli askerlik ile ilgili olarak sıkça karşılaştığımız sorulara ve genel olarak dövizli askerlik konusunda merak edilenlere yer vermeye çalıştık. Bu çok ciddi bir konu olduğu için sizin için en doğru bilgiyi resmi kurumlara danışarak alabilirsiniz. Merak ettiğiniz diğer konu ve soruları aşağıdaki yorumlar bölümünden iletebilirsiniz.
Merhaba, öncelikle vermiş olduğunuz bilgiler için teşekkürler; zira internet ortamında bu konu hakkında detaylı bilgi malesef çok yok. Bugün biçok yere baktım; askeralma, msb, konsolosluk vb. web adreslerine. Fakat hala bi kaç sorum var. Yarın askerlik subesine gideceğim, ama sorularıma cevap verebileceklerini sanmıyorum 🙂
Malum, önce konsolosluğa gidip ertelememiz gerek. Erteledikten sonra da sıkı bi şekilde çalışarak kemiksiz üç yıl yabancı bayrakta hizmetimiz olmalı. Ancak ondan sonra yeni kanunla çıkan uzaktan eğitimi tamamlayıp ardından tekrar konsolosluğa gidip dövizle askerlik işlemlerimizi başlatabilicez. Buraya kadar doğru anlamışımdır umarım.
Sorulara geleyim.
1. Biz gemiadamları için erteleme süresinin tespitini neye göre yapıyolar? Sabit bişey duymadım ben hiç bi büyüğümden. 8 yıl diyen de var 5 yıl diyen de 10 yıl diyen de. Kontrat süremize mi, liman cüzdanının bitiş tarihine mi neye bakıyorlar acaba. Eğer kontratın bitiş tarihiyse baz aldıkları tarih, şirketle konuşup 10 senelik kontrat yapmak konsolosluk, devlet, resmiyet nezdinde abes kaçar mı?
2. İlk ertelemeden sonra bi kaç kez daha erteleme durumumuz olursa her seferinde bilfiil konsolosluklara mı gitmemiz gerek?
3. Anladığım kadarıyla erteleme hakkımız 38 yaş sınırına kadar sayısız kez midir? Dövizle askerliğin 38 yaş sınırı kalktı sonuçta ama erteleme için sınır gene aynı mı?
4. Çalıştığımız geminin veya gemilerin bayrakları türk bayrak haricinde ne olursa olsun gemiadamları işlemlerini icra edebilen tüm konsolosluklarda işlemlerimizi yapabilir miyiz? İlk ertelemeyi bi konsolosluktan yaptık diyelim. Sonraki işlemlerin hepsi de ordan mı yapılmak zorunda?
5.Çalıştığımız gemi illa ki bi türk limanı yapabilir. Buna engel olamayız sonuçta. Ozaman ne olacak? 1 takvim yılı içerisindeki 184 günlük türkiyede bulunma iznimizden mi sayılacak geminin türkiyede kaldığı süre?
Öncelikli olarak ilginiz için teşekkür ederiz.
Sorularınıza geçecek olursak:
Konsolosluğa gidip ilk tecilinizi aldıktan sonra zaten dövizli askerlik işlemleriniz başlamış oluyor. 3 yıl hizmet götürdükten sonra yeni çıkan kanunla uzaktan eğitimi tamamlamak gerekiyor. Bu üç yıllık hizmet tek gemide ve şirkette olmak zorunda değil. Farklı şirket ve gemilerde de tamamlayabilirsiniz. Yasal süreden fazla Türkiyede kalmamalısınız. Hizmet süresini tamamladığınızda Batum gibi Türkiyeye yakın bir konsoloslukta işlemlerinizi yaparsanız bankaya yaptığınız döviz ödeme dekontu teslimi gibi konularda size rahatlık olur.
1. Tecil süresi kontrat ve endorsement bitiş tarihine göre veriliyor. Ancak bizim tecrübelerimize göre esas baz alınan unsur endorsement. Endorsement süresi bittiğinde zaten o bayrakta çalışma izniniz de biteceğinden daha uzun tecil vermesi uygun olmayacaktır. Kontrat konusuna gelecek olursak bu konu sizin ve şirket arasında bir konu olduğundan konsolosluğun bu konuda bir değerlendirmesi olmayacaktır. Tabii sahte kontrat ile giderseniz hakkınızda evrakta sahtecilik gibi suç duyurusu açabilirler. Sahte evrak, çakma imza götürmemenizi tavsiye ederiz.
2. Her işlem için, dövizli askerlik işlemlerini yapmaya yetkili konsolosluklara gitmeniz gerekmekte. Yetkili konsolosluklar MSB ve/veya ASAL sitesinde yayımlanmıştır. Oradan kontrol edebilirsiniz.
3. Tecil işlemi için bir sınırın olduğu konusunda bir bilgimiz bulunmamakta. Yani bildiğimiz kadarıyla bir sınır yok. Bu konuda tek sınır yaş sınırı olarak düşünmekteyiz. Yeni kanundaki yaş sınırı konusunda bilgimiz yok.
4. Bu konuda da detaylı bir bilgimiz yok ancak yetkili tüm konsolosluklardan yapılabileceğini düşünüyoruz.
5. Burada resmi kurumların dikkat ettiği konu yurda giriş çıkışlarınız. Giriş işlemleri yapıldığı anda Türkiyedesiniz ve çıkış yapana kadar izin gününüzden gidecektir.
Burada yazdıklarımız tamamen kişisel yorumlardır ve resmi bir nitelik taşımamaktadır. İşlem yapmadan önce güncel ve doğru bilgileri asker alma birimleri ve konsolosluk gibi resmi makamlardan öğrenebilirsiniz.
Daha önceden gemi adamı askerlik tecil işlemi başlatmıştım . Türkiyede 6 aydan fazla kaldığım için bu işlem iptal oldu . Tekrardan konsolosluktan gemi adamı askerlik tecil işlemlerini başlatabilirmiyim
Yazı içerisinde bu sorunuza cevap vermişiz.